Łuknajno
ŁuknajnoŁuknajno lub Łuknajny –
jezioro
położone ok. 5 km od
Mikołajek
, w
województwie warmińsko-mazurskim
, w
Krainie Wielkich Jezior Mazurskich
. Jest jedną z najważniejszych europejskich ostoi ptactwa wodnego. Jest to płytkie
jezioro polodowcowe
(średnia głębokość 0,6 m; maksymalna 3 m) o powierzchni 680 ha, długości 3,3 km i szerokości 2,9 km. Leży w otoczeniu rozległych
łąk
i
bagien
, połączone wąskim kanałem o długości 500 m z jeziorem
Śniardwy
. Jest
jeziorem wytopiskowym
, tzn. zajmuje zagłębienie powstałe po wytopieniu się brył martwego lodu z ustępującego lodowca. Podobnie jak inne jeziora tego typu, ma prawie okrągły kształt. Nazwa jeziora pochodzi od
bałtyjskiego
słowa "lukne", czyli
grzybienie
. Łuknajno jest naturalnym tarliskiem ryb żyjących w Śniardwach.
Linia brzegowa
jeziora jest słabo rozwinięta, pozbawiona zatok i półwyspów. Brzegi są niedostępne, podtopione, zarośnięte trzcinowiskami i podmokłymi łąkami. Zachodni brzeg jeziora jest płaski i zabagniony, natomiast północny i północno-wschodni – lekko pagórkowaty. Na północnym brzegu jeziora leży wieś
Urwitałt
, w której zlokalizowana jest Stacja Terenowa Uniwersytetu Warszawskiego im. prof. Kazimierza Dobrowolskiego. Stacja jest jedynym zamieszkałym obiektem we wsi Urwitałt. Przyroda
Obfitość wodnej roślinności i ryb w połączeniu z niedostępnością płaskich, podmokłych i częściowo lesistych brzegów sprawia, że licznie występuje tu wiele gatunków ptaków. Jezioro jest znane od dziesiątek lat jako wyjątkowe siedlisko
łabędzia niemego
(Cygnus olor) – corocznie gniazduje od kilkunastu do kilkudziesięci par łabędzi, a na pierzenie przybywa ich ok. 2 tys. sztuk. Występują tu też
łyski
(Fulica atra) – gniazduje 105–115 par, a podczas wędrówek przebywa ok. 17 tys. sztuk[1] – oraz
hełmiatki
(Netta rufina) – gniazduje ok. 10 par, a podczas jesiennych przelotów zbierają się stada liczące od kilkudziesięciu do kilkuset osobników (maksymalną koncentrację ok. 900 sztuk zaobserwowano 15.09.1983 r.)[2]. Licznie występują również
perkozy
:
dwuczube
,
rdzawoszyje
,
zauszniki
i
perkozki
. Spośród ptaków brodzących wymienić należy
wodnika
,
kokoszkę wodną
,
kropiatkę
, z
czapli
:
bąka
,
bączka
i
czaplę siwą
. Rzadkim gatunkiem jest gnieżdżąca się w
trzcinach
wąsatka
. Z uwagi na obfitość ryb częstymi gośćmi są
bieliki
,
rybołowy
,
kanie rdzawe
,
kormorany
i
rybitwy czarne
. Doliczono się też około 175 innych gatunków ptactwa błotnego i wodnego, z czego 95 to ptaki lęgowe. Pozostałe 80 gatunków to ptaki przelotne, które korzystają z obfitych zapasów pożywienia podczas przelotu, lub ptaki, które zimują nad jeziorem. Dno jeziora w 77% pokrywają
ramienice
(Characeae) oraz
rdestnice
(Potamogeton) i
wywłóczniki
(Myriophyllum). Przy brzegach występuje pas
szuwaru trzcinowego
z niewielką domieszką
pałki wąskolistnej
i
oczeretu jeziornego
. Na południowym i wschodnim brzegu występuje pas zarośli wierzbowych i fragmenty
olsów
. Stwarza to korzystną osłonę dla gnieżdżenia się ptactwa i znacznie wzbogaca
biotop
.[3] Na jeziorze Łuknajno obowiązuje zakaz wędkowania oraz zakaz uprawiania żeglugi. Łuknajno zostało objęte ochroną prawną już w 1937 roku. Bibliografia- Aleksander W. Sokołowski, Jacek Kot, Przyroda województwa suwalskiego, Suwałki 1996
- Bąk J., Rudzielewicz M., Mazury, Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 2007,
- Walczak M., Bilińscy A. i W., Parki krajobrazowe i rezerwaty, Wydawnictwo Videograf II, Katowice 2004
- Jacek Kot, Przyroda województwa suwalskiego, Suwałki 1996
- Leszek Trząski, Perły natury, Wydawnictwo Videograf II, Katowice 2005
Przypisy- ↑ Ludwik Tomiałojć, Tadeusz Stawarczyk: Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. Wrocław: PTPP "pro Natura", 2003, ss. 295–297. .
- ↑ Ludwik Tomiałojć, Tadeusz Stawarczyk: Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. Wrocław: PTPP "pro Natura", 2003, ss. 157–159. .
- ↑ Aleksander W. Sokołowski, Jacek Kot, Przyroda województwa suwalskiego, Suwałki 1996 s.107-108
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Łuknajno":
Mazurski Park Krajobrazowy
...
Mikołajki
z początku XX w.
neogotycki
kościół katolicki Matki Boskiej Różańcowej z 1910Rezerwat Jezioro
Łuknajno
Zabudowa miejska z przełomu XIX-XX w.
Muzeum Reformacji Polskiej w Mikołajkach
Przypisy↑
Dane Głównego ...
Łuknajno
Łuknajno
Państwo
Polska
Powierzchnia
6,8
km²
Wymiary3,3 × 2,9 kmGłębokość• średnia• maksymalna0,6
m
3
m
Wysokość
lustra115 m
n.p.m.
Położenie na mapie ...
Województwo warmińsko-mazurskie
Karaś
rezerwat przyrody Jezioro Kośno
rezerwat przyrody Jezioro Kożuchy
rezerwat przyrody Jezioro Lisunie
rezerwat przyrody Jezioro Łuknajno
rezerwat przyrody Jezioro Martwe
rezerwat przyrody Jezioro Mokre
rezerwat przyrody Jezioro Neliwa
rezerwat przyrody Jezioro ...
Kraina Wielkich Jezior Mazurskich
...
Puszcza Piska
...
Śniardwy
...
Rozwinięcie linii brzegowej jeziora
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Łuknajno":
Zlodowacenia w Polsce oraz formy polodowcowe (plansza 17)
width=770 >
Część Pojezierza Mazurskiego, jeziora: Inulec, w dali jeziora: Mikołajskie, Śniardwy i Łuknajno
Wklęsłe formy rzeźby młodoglacjalnej
Pojezierze Mazurskie obejmuje ciągi moren czołowych trzech głównych ...
Ochrona przyrody i krajobrazu w Polsce (plansza 24)
Białowieża (1976, rozszerzenie 2005)
- Rezerwat Biosfery Babia Góra (1976)
- Jezioro Łuknajno (1976)
- Słowiński Rezerwat Biosfery (1996)
- Rezerwat Biosfery Karpaty Wschodnie (1992/1998, ...
Ochrona przyrody i krajobrazu w Polsce (plansza 25)
konwencją Ramsar. Zajmują one łącznie 125 tyś ha
- Rezerwat przyrody Jezioro Łuknajno
- Park Narodowy Ujście Warty
- Rezerwat przyrody Jezioro Karaś
- Rezerwat przyrody ...
|